۱۷ دی ۱۴۰۳
ایمپلنت دندان
مدیر سایتدرمان سریع آفت دهان: راهکارهای موثر برای درمان آفت دهان در کمترین زمان
آفت دهان یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود، ممکن است با آن مواجه شوند. این زخم‌های کوچک و دردناک می‌توانند غذاخوردن، نوشیدن و حتی صحبت‌کردن را برای شما دشوار کند. خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای درمان آفت دهان وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا از درد و ناراحتی آن خلاص شوید. در این مطلب بهترین راهکارهای درمان سریع آفت دهان را معرفی خواهیم کرد تا در کمترین زمان ممکن بهبود یابید.
آفت دهان چیست؟
آفت دهان، زخمی است که در هر قسمتی از داخل دهان می‌تواند ظاهر شود. این زخم‌ها معمولاً به رنگ‌های قرمز، زرد یا سفید دیده می‌شوند و ممکن است به‌صورت تک یا چندتایی بروز کنند. آفت دهان به دلایل مختلفی مانند آسیب‌های دهانی، کمبود ویتامین‌ها یا تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود. البته در صورت بروز آفت دهان، جای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا بسیاری از آفت‌ها با رعایت تغذیه مناسب و استفاده از درمان‌های موضعی، می‌توانند به‌سرعت درمان شوند.
آفت دهان می‌تواند در بخش‌های مختلفی از جمله موارد زیر مشاهده شوند:
- آفت لثه
- زبان
- سقف دهان (کام)
- داخل گونه
- داخل لب
این زخم‌ها اغلب دردناک هستند و می‌توانند خوردن، نوشیدن و صحبت‌کردن را برای فرد دشوار کنند. باوجوداینکه آفت‌های دهانی می‌توانند ناراحت‌کننده و گاهی نگران‌کننده به نظر برسند، اما معمولاً خطرناک نیستند.
علت آفت دهان چیست؟
آفت دهان معمولاً به دلایل ساده‌ای ایجاد می‌شود که اغلب می‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد.در ادامه چند علت آفت دهان در بزرگسالان ذکر شده است:
- گازگرفتن داخل گونه به‌صورت ناخواسته.
- استفاده از دندان‌مصنوعی یا براکت نامناسب، یا حتی وجود دندانی تیز.
- خوردن غذاهای سفت یا نوشیدنی‌های خیلی داغ که باعث بریدگی یا سوختگی داخل دهان می‌شوند.
- حساسیت یا آلرژی به برخی غذاها.
- آسیب‌دیدن لثه‌ها هنگام مسواک‌زدن یا استفاده از خمیردندان‌های تحریک‌کننده.
- خستگی، استرس یا اضطراب زیاد.
اما گاهی اوقات عوامل دیگری هم نقش دارند که شاید کنترل آن‌ها کمی سخت‌تر باشد:
- تغییرات هورمونی، مثلاً در دوران بارداری.
- وراثت؛ اگر خانواده‌تان بیشتر آفت می‌زنند، شما هم ممکن است مستعد باشید.
- کمبود ویتامین‌هایی مثل آهن، روی، اسیدفولیک، ویتامین B یا D.
- مصرف بعضی داروها مثل بتابلاکرها یا داروهای ضدالتهابی.
- ترک سیگار؛ خیلی‌ها وقتی سیگار را کنار می‌گذارند، اوایل دچار آفت می‌شوند.
اگر چند آفت به طور هم‌زمان ظاهر شود، ممکن است نشانه بیماری‌های خاصی باشد، مثل:
- بیماری دست، پا و دهان که همراه با بثورات روی دست‌وپا است.
- یک بیماری دهانی به نام لیکن پلان که طرح‌های سفید داخل گونه ایجاد می‌کند.
- مشکلات گوارشی مثل بیماری کرون یا سلیاک.
- ضعف سیستم ایمنی به دلیل بیماری‌هایی مثل HIV یا لوپوس.
علت آفت دهان نوزاد نیز معمولاً به ضعف سیستم بدنی کودک مربوط است.
تفاوت آفت دهان و زگیل دهانی
آفت دهان و زگیل دهانی هر دو مشکلاتی هستند که در داخل دهان ظاهر می‌شوند، اما تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند:
۱. علت ایجاد:
- آفت دهان: معمولاً به دلیل عوامل غیرعفونی مانند آسیب، استرس، تغییرات هورمونی یا کمبود ویتامین‌ها ایجاد می‌شود.
- زگیل دهانی: توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود که نوعی عفونت ویروسی است.
۲. ظاهر:
- آفت دهان: به‌صورت زخم‌های کوچک، گرد یا بیضی با رنگ سفید یا زرد و حاشیه قرمز دیده می‌شود. این زخم‌ها در نواحی نرم دهان، مانند داخل گونه‌ها، زبان یا لثه‌ها ظاهر می‌شوند.
- زگیل دهانی: به‌صورت برآمدگی‌های کوچک و گوشتی دیده می‌شود. این زگیل‌ها می‌توانند سطح ناهموار یا صاف داشته باشند و اغلب روی لب‌ها، زبان یا کام ظاهر می‌شوند.
۳. درد:
- آفت دهان: اغلب دردناک است و می‌تواند غذاخوردن، نوشیدن یا صحبت‌کردن را دشوار کند.
- زگیل دهانی: معمولاً بدون درد است، اما بسته به محل قرارگیری ممکن است ناراحتی ایجاد کند.
۴. مسری بودن:
- آفت دهان: مسری نیست و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
- زگیل دهانی: مسری است و از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده، مانند بوسیدن یا استفاده مشترک از وسایل شخصی، منتقل می‌شود.
برای آفت دهان چه بخوریم
اگر برای شما هم این سؤال ایجاد شده است که برای آفت دهان چی خوبه، در ادامه به سؤال شما پاسخ داده خواهد شد. وقتی آفت دهان دارید، بهتر است غذاهایی را انتخاب کنید که نرم، غیر اسیدی، غیر تند و ولرم باشند تا تحریک کمتری برای زخم‌ها ایجاد شود. غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد ندارند، گزینه‌های بهتری هستند. در ادامه لیستی از مواد غذایی که می‌توانند سرعت درمان آفت دهان را افزایش دهند، ذکر شده است:
- پروتئین‌های نرم: تخم‌مرغ آب‌پز، نیمرو یا عسلی، ماهی‌تن کنسروی، گوشت‌های خورشتی.
- کربوهیدرات‌های سبک: نودل و پاستا نرم، برنج سفید کاملاً پخته‌شده، نان سفید نرم.
- سبزیجات نرم و پوره شده: سیب‌زمینی، نخودفرنگی، هویج، اسفناج یا ذرت.
- سوپ‌ها: سوپ‌های کرمی یا پوره شده.
- میوه‌های نرم: پوره سیب، موز، هندوانه، خربزه، طالبی، پاپایا، زردآلو و شلیل پوست‌نازک، میوه‌های پخته یا خورشتی.
- لبنیات: شیر، ماست، پنیر کاتیج (پنیر نرم).
- غذاهای صبحانه: فرنی (مثل خامه گندم یا اوتمیل رقیق)، پنکیک نرم.
- دسرها: پودینگ، کاستارد، ژله، بستنی، ماست یخ‌زده، یا پاپ سیکل.
- نوشیدنی‌ها: شیک‌های پروتئینی، اسموتی‌ها، مکمل‌های غذایی مایع، چای بدون کافئین، آبمیوه‌های غیر اسیدی مثل آب سیب یا نکتار میوه.
درمان آفت دهان با دیفن‌هیدرامین
دیفن‌هیدرامین به دلیل خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش، در موارد خاص به‌عنوان یک روش مناسب برای درمان سریع آفت دهان پیشنهاد می‌شود. برخی روش‌های متداول برای استفاده از دیفن‌هیدرامین به شرح زیر است:
غرغره با شربت دیفن‌هیدرامین:
مقداری از شربت دیفن‌هیدرامین را در دهان بچرخانید (حدود ۳۰ ثانیه) و سپس آن را بیرون بریزید. استفاده از این دارو برای آفت دهان، به تسکین فوری درد و کاهش التهاب کمک می‌کند.
ترکیب دیفن‌هیدرامین با شیر منیزیم:
نصف شربت دیفن‌هیدرامین را با نصف مقدار شیر منیزیم مخلوط کنید. محلول را حدود یک دقیقه در دهان بچرخانید و سپس بیرون بریزید. این ترکیب به کاهش تحریک زخم‌ها و آرامش بیشتر کمک می‌کند.هرچند استفاده از دیفن‌هیدرامین می‌تواند در کاهش علائم مؤثر باشد، اما برای درمان‌های دقیق‌تر و جلوگیری از عوارض احتمالی، بهتر است هرگونه استفاده از دارو یا ترکیبات آن تحت‌نظر پزشک انجام شود.
بهترین قطره آفت دهان
- درمان آفت دهان به دلیل دردناک بودن این زخم‌ها و تأثیر آن بر فعالیت‌های روزمره مانند خوردن و آشامیدن اهمیت بسیاری دارد. استفاده از قطره‌های موضعی می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند، اما بهتر است پیش از استفاده حتماً با پزشک مشورت کنید. یکی از گزینه‌های مناسب، قطره مورد الیس است که به دلیل ترکیبات گیاهی، روشی ملایم برای کاهش درد و التهاب آفت دهان محسوب می‌شود. برای استفاده می‌توانید ۲۰ تا ۲۵ قطره از این محلول را در یک لیوان آب سرد ریخته و در دهان غرغره کنید یا به طور مستقیم آن را روی زخم بریزید.
- قطره ایرالوکس (Iralvex Drop) نیز از دیگر محصولات مؤثر در درمان آفت و التهاب لثه است. این محلول را می‌توانید با پنبه یا گوش‌پاک‌کن به زخم بمالید یا ۴۰ قطره آن را در یک استکان آب حل کرده و غرغره کنید. البته توجه داشته باشید که مصرف این قطره در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود؛ اما این قطره برای آفت دهان کودک می‌تواند مؤثر باشد.
- محصول دیگر، محلول میرتلکس جی ای است که حاوی اسانس گیاه مورد بوده و برای درمان آفت و تب‌خال کاربرد دارد. برای استفاده، ۱۰ قطره از محلول را روی تنظیف بریزید و به مدت ۳۰ ثانیه روی زخم قرار دهید. این کار را می‌توانید ۴ تا ۵ بار در روز انجام دهید. در نهایت، توجه به دستورات پزشک و اجتناب از مصرف خودسرانه این محصولات اهمیت زیادی دارد.
بهترین راهکارها برای درمان آفت دهان کودک
درمان آفت دهان در کودکان اهمیت ویژه‌ای دارد چرا که این زخم‌های کوچک می‌توانند برای کودکان بسیار دردناک و آزاردهنده باشند. برای درمان سریع آفت دهان و کاهش ناراحتی‌های ناشی از این بیماری، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
۱. غذاهای بدون ادویه و کم‌نمک: غذاهای ساده که دهان کودک را تحریک نمی‌کنند.
۲. دمای مناسب غذا: غذاهای ولرم که درد و التهاب را کاهش می‌دهند.
۳. نوشیدنی‌های طبیعی خنک: آبمیوه‌های غیر اسیدی مانند آب سیب و پرتقال شیرین.
۴. اجتناب از غذاهای زبر و تند: غذاهایی مانند چیپس و آجیل که زخم‌ها را تحریک می‌کنند.
۵. خمیردندان‌های بدون SLS و مسواک‌های نرم: برای جلوگیری از تحریک بیشتر دهان کودک.
برای تسکین درد آفت دهان کودک، می‌توانید از ژل‌های بی‌حس‌کننده استفاده کنید. بهتر است قبل از استفاده از این ژل‌ها با دندانپزشک اطفال مشورت کنید. به‌عنوان‌مثال، ژل‌های بی‌حس‌کننده را می‌توان حدود ۱۰ دقیقه قبل از مصرف غذا با استفاده از گوش‌پاک‌کن روی زخم‌های دهانی بمالید تا کودک بتواند بدون درد غذا بخورد و روند بهبود سریع‌تری داشته باشد.
درمان آفت دهان در بارداری
آفت دهان در دوران بارداری ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی ناگهانی و ضعیف‌شدن سیستم ایمنی بدن ایجاد شود. عوامل دیگری همچون استرس، مشکلات تغذیه‌ای (مانند کمبود ویتامین B۱۲ یا مواد معدنی مانند آهن و روی)، کمبود خواب، یا حتی ترک سیگار نیز می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند. همچنین، آسیب‌های فیزیکی مانند گازگرفتن اتفاقی داخل دهان، پروتزهای نامناسب یا غذاهای داغ و سفت می‌توانند به تحریک و ایجاد آفت دهانی منجر شوند.
علائم آفت دهان ممکن است دردناک باشند یا به طور کامل قابل‌تشخیص نباشند. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
- احساس خارش یا سوزش داخل دهان (معمولاً روی زبان)
- بوی بددهان
- درد یا مشکل در غذاخوردن و نوشیدن
- تب (در موارد نادر)
اگر علائم غیرعادی یا نگرانی درباره این زخم‌ها داشتید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
روش‌های درمانی برای آفت دهان در دوران بارداری
آفت‌های دهانی معمولاً به‌خودی‌خود از بین می‌روند، اما روش‌هایی برای تسکین درد و سرعت‌بخشیدن به بهبودی وجود دارند:
ژل‌های درمانی موضعی:
ژل‌های موضعی مانند Orajel Extra Strength Toothache Gel برای کاهش درد آفت دهان ایمن هستند، اما همیشه قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید. سایر محصولات مانند Anbesol Liquid و Difflam Spray یا Rinse نیز می‌توانند تسکین موقتی ایجاد کنند.
دهان‌شویه‌ها:
Corsodyl Mouthwash، با طعم نعناع، به درمان آفت دهان و جلوگیری از مشکلاتی مانند عفونت لثه کمک می‌کند.
توجه داشته باشید که مصرف هرگونه دارو برای درمان آفت دهان در دوران بارداری باید با نظر پزشک صورت بگیرد و از مصرف خودسرانه داروها به‌شدت خودداری شود.
چگونه با آفت دهان خداحافظی کنیم؟
برای‌آنکه بتوانید فرایند درمان آفت دهان را به‌خوبی طی کنید، انتخاب روش‌های مناسب اهمیت بسیاری دارد. از رعایت بهداشت دهان و دندان گرفته تا استفاده از داروهای موضعی و روش‌های خانگی، همه این‌ها می‌توانند به درمان سریع آفت دهان کمک کنند. با شناخت علت اصلی آفت و استفاده از نظرات پزشکان متخصص، می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان با این مشکل خداحافظی کنید.
سؤالات متداول
۱. آیا آفت دهان مسری است؟
خیر، آفت دهان مسری نیست و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
۲. بهترین روش درمان سریع آفت دهان چیست؟
استفاده از قطره‌های موضعی، ترکیبات طبیعی مثل عسل، یا غرغره با دیفن‌هیدرامین از روش‌های مؤثر هستند.
۳. چرا آفت دهان ایجاد می‌شود؟
عوامل متعددی مانند استرس، آسیب به دهان، کمبود ویتامین‌ها و حساسیت به برخی غذاها می‌توانند باعث ایجاد آفت شوند.
۴. چه غذاهایی برای درمان آفت دهان مفید هستند؟
غذاهای نرم، غیر اسیدی و ولرم مانند سوپ‌ها، ماست و تخم‌مرغ آب‌پز می‌توانند به بهبود زخم‌ها کمک کنند.
۵. چقدر طول می‌کشد تا آفت دهان بهبود یابد؟
معمولاً آفت دهان ظرف ۷ تا ۱۴ روز بهبود می‌یابد، اما با درمان مناسب می‌توان زمان بهبود را کاهش داد.
نظر خود را بگذارید