۲۳ اسفند ۱۴۰۳
عمومی
مدیر سایتآیا جرم گیری دندان را خراب می‌کند؟ بررسی علمی ضرر جرم گیری دندان
جرم‌گیری دندان یکی از روش‌های متداول برای حفظ سلامت دهان و دندان است که توسط دندانپزشکان انجام می‌شود. بسیاری از افراد نگرانی‌هایی درباره تأثیر این روش بر مینای دندان دارند و این سؤال برایشان پیش می‌آید که آیا جرم‌گیری دندان را خراب می‌کند و آیا جرم‌گیری دندان ضرر دارد؟ در این مقاله، به بررسی علمی این موضوع می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که جرم‌گیری در چه شرایطی ممکن است تأثیر منفی داشته باشد.
آیا جرم‌گیری باعث خرابی دندان می‌شود؟
در پاسخ به این سؤال که جرم گیری لثه یا جرم گیری دندان برای دندان ضرر دارد باید گفت، جرم‌گیری به‌خودی‌خود نه‌تنها باعث خراب‌شدن دندان نمی‌شود، بلکه از ایجاد مشکلات جدی‌تر در دهان و دندان جلوگیری می‌کند. بیش از ۸۰ درصد از مراجعین به کلینیک‌های دندانپزشکی، در پاسخ به سؤال آیا جرم‌گیری دندان را خراب می‌کند، کاهش حساسیت دندان‌های خود را گزارش کرده‌اند. این در حالی است که تنها ۵ درصد از افراد، تجربه افزایش موقت حساسیت را داشته‌اند. این آمار نشان می‌دهد که جرم‌گیری، نه‌تنها به دندان‌ها آسیب نمی‌رساند، بلکه به بهبود سلامت آن‌ها نیز کمک می‌کند.
جرم‌های دندانی از تجمع پلاک‌های میکروبی و مواد معدنی ایجاد می‌شوند که اگر برداشته نشوند، می‌توانند منجر به التهاب لثه، پوسیدگی دندان و حتی بیماری‌های پریودنتال شوند. اما نگرانی اصلی برخی از افراد این است که جرم‌گیری ممکن است به مینای دندان آسیب برساند.
در فرایند جرم‌گیری، دندانپزشک از دستگاه‌های اولتراسونیک یا ابزارهای دستی برای حذف پلاک و جرم‌های انباشته‌شده روی دندان‌ها استفاده می‌کند. این فرایند معمولاً بی‌خطر است و تأثیری روی ساختار مینای دندان ندارد. بااین‌حال، در شرایط خاص ممکن است برخی افراد احساس کنند که دندان‌هایشان پس از جرم‌گیری حساس‌تر شده‌اند.
در چه صورتی جرم‌گیری باعث خراب‌شدن دندان می‌شود؟
جرم‌گیری دندان یکی از روش‌های مؤثر برای حفظ سلامت دهان و دندان است که در صورت انجام صحیح، هیچ‌گونه آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند. اما در برخی شرایط، ممکن است این فرایند باعث ایجاد مشکلاتی شود و پاسخ به سؤال آیا جرم‌گیری دندان ضرر دارد مثبت باشد. در ادامه به بررسی مواردی می‌پردازیم که در آن‌ها جرم‌گیری می‌تواند به دندان آسیب برساند.
استفاده از تکنیک‌های نادرست
اگر جرم‌گیری توسط فردی غیرمتخصص یا با استفاده از ابزارهای نامناسب انجام شود، ممکن است آسیب‌های جدی به دندان‌ها وارد شود. اعمال فشار بیش از حد یا استفاده از ابزارهای جرم‌گیری به‌صورت نادرست می‌تواند باعث ایجاد خراش‌های ریز روی سطح مینای دندان شود. این خراش‌ها اگرچه ممکن است در ابتدا نامحسوس باشند، اما در بلندمدت می‌توانند باعث تجمع پلاک‌های میکروبی و افزایش خطر پوسیدگی شوند. به همین دلیل، انتخاب دندانپزشک باتجربه و استفاده از تجهیزات استاندارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وجود پوسیدگی‌های عمیق
در مواردی که دندان‌ها دارای پوسیدگی‌های پنهان یا عمیق هستند، ممکن است جرم‌گیری موجب افزایش حساسیت دندان‌ها شود. جرم‌های انباشته‌شده گاهی به‌عنوان یک‌لایه محافظ بر روی پوسیدگی‌های دندان عمل می‌کنند و پس از برداشتن این لایه‌ها، قسمت‌های پوسیده در معرض تماس مستقیم با محیط دهان قرار می‌گیرند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش حساسیت دندان به سرما، گرما و مواد غذایی شود. در چنین شرایطی، دندانپزشک باید قبل از انجام جرم‌گیری، پوسیدگی‌ها را تشخیص داده و در صورت نیاز، ابتدا درمان‌های ترمیمی لازم را انجام دهد.
عدم مراقبت پس از جرم‌گیری
پس از جرم‌گیری، مینای دندان و لثه‌ها نیاز به مراقبت بیشتری دارند. برخی از افراد پس از انجام جرم‌گیری، دچار التهاب لثه یا حساسیت دندانی می‌شوند. اگر در این دوران از دهان‌شویه‌های مناسب استفاده نشود، مسواک‌زدن به‌درستی انجام نگیرد یا رژیم غذایی نامناسبی رعایت شود، امکان بازگشت سریع‌تر جرم‌ها و افزایش خطر بیماری‌های لثه وجود دارد.
جرم‌گیری بیش از حد
اگر جرم‌گیری در فواصل زمانی کوتاه و بدون نیاز واقعی انجام شود، ممکن است باعث فرسایش تدریجی مینای دندان گردد. مینای دندان لایه‌ای سخت اما غیرقابل‌تجدید است و هرگونه ساییدگی بیش از حد آن می‌تواند منجر به افزایش حساسیت دندان، تغییر رنگ مینای دندان و حتی افزایش خطر پوسیدگی شود. توصیه می‌شود جرم‌گیری تنها در صورت وجود جرم و پلاک‌های دندانی انجام شود و دندانپزشک زمان مناسب برای انجام آن را تعیین کند. به طور معمول، انجام جرم‌گیری یک تا دو بار در سال برای اغلب افراد کافی است.
عوارض جرم‌گیری دندان چیست؟
عوارض جرم‌گیری دندان معمولاً خفیف و موقتی هستند و طی چند روز تا چند هفته برطرف می‌شوند. در ادامه به بررسی جزئی‌تر هر یک از این عوارض که می‌توان آن‌ها را به‌عنوان ضرر جرم‌گیری دندان، اما موقتی، دانست پرداخته‌ایم:
حساسیت دندانی
یکی از شایع‌ترین عوارض پس از جرم‌گیری، افزایش حساسیت دندان‌ها نسبت به تغییرات دمایی است. این حساسیت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که لایه‌های جرم و پلاک که مانند یک عایق روی سطح دندان‌ها قرار گرفته بودند، برداشته شوند. در نتیجه، عاج دندان که حاوی لوله‌های میکروسکوپی متصل به اعصاب داخلی است، در معرض محیط قرار گرفته و واکنش بیشتری به محرک‌های سردوگرم نشان می‌دهد.
این حساسیت معمولاً پس از چند روز تا چند هفته کاهش می‌یابد، اما در برخی موارد، ممکن است نیاز به استفاده از خمیردندان‌های ضد حساسیت یا فلوراید تراپی برای کاهش ناراحتی وجود داشته باشد.
تحریک و التهاب لثه
پس از جرم‌گیری، برخی افراد ممکن است احساس درد، التهاب یا قرمزی در لثه‌های خود داشته باشند. این وضعیت معمولاً به دلیل تماس ابزارهای جرم‌گیری با بافت‌های نرم لثه و حذف پلاک‌های زیرلثه‌ای ایجاد می‌شود. لثه‌هایی که قبلاً دچار التهاب بوده‌اند، ممکن است پس از جرم‌گیری حساس‌تر شوند و به زمان بیشتری برای بهبود نیاز داشته باشند.
رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده و پرهیز از مصرف غذاهای تند و اسیدی می‌تواند به تسریع روند بهبودی کمک کند.
خونریزی خفیف لثه
در برخی موارد، افرادی که به بیماری‌های لثه مبتلا هستند یا لثه‌های آن‌ها در اثر تجمع پلاک‌ها دچار التهاب شده است، پس از جرم‌گیری با خونریزی‌های خفیف مواجه می‌شوند. این خونریزی معمولاً هنگام مسواک‌زدن یا نخ دندان کشیدن بیشتر مشهود است و طی چند روز کاهش می‌یابد. در صورت ادامه‌دار بودن خونریزی یا شدت یافتن آن، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر توسط دندانپزشک وجود داشته باشد تا احتمال بیماری‌های لثه یا مشکلات دیگر رد شود.
احساس زبری روی سطح دندان
پس از جرم‌گیری، برخی افراد متوجه می‌شوند که سطح دندان‌هایشان زبرتر از قبل شده است و به همین دلیل این سؤال برایشان پیش می‌آید که آیا جرم‌گیری دندان ضرر دارد. این احساس به این دلیل ایجاد می‌شود که لایه‌های ضخیم جرم که پیش‌تر سطح دندان را پوشانده بودند، از بین رفته‌اند و سطح واقعی دندان در معرض تماس مستقیم قرار گرفته است.
معمولاً پس از گذشت چند روز، با بازسازی طبیعی بزاق دهان و مینای دندان، این احساس از بین می‌رود. در برخی موارد، پولیش کردن دندان‌ها توسط دندانپزشک می‌تواند به صاف‌تر شدن سطح دندان‌ها کمک کند.
چرا بعد از جرم‌گیری احساس می‌کنیم دندان نازک شده است؟
برخی افراد بعد از جرم‌گیری احساس می‌کنند که دندان‌هایشان نازک‌تر شده‌اند و آن را جز ضررهای جرم‌گیری دندان تلقی می‌کنند. این احساس معمولاً به یکی از دلایل زیر است:
- برداشتن لایه ضخیم جرم: در افرادی که جرم زیادی روی دندان‌هایشان جمع شده است، بعد از جرم‌گیری ممکن است احساس کنند که دندان‌هایشان نازک‌تر شده‌اند، درحالی‌که درواقع، تنها جرم ضخیم از بین رفته است و ساختار اصلی دندان تغییری نکرده است.
- افزایش حساسیت دندانی: پس از جرم‌گیری، مینای دندان بیشتر در معرض عوامل خارجی قرار می‌گیرد که ممکن است باعث احساس نازک شدن شود.
- تفاوت در حس لامسه: قبل از جرم‌گیری، جرم‌های دندانی سطح دندان را زبر و ناصاف می‌کنند، اما پس از برداشتن آن‌ها، سطح صاف‌تر دندان‌ها ممکن است متفاوت احساس شود.
مراقبت‌های لازم پس از جرم‌گیری دندان
پس از انجام جرم‌گیری دندان، رعایت نکات مراقبتی ضروری است تا از بروز حساسیت، التهاب لثه و دیگر مشکلات جلوگیری شود. این توصیه‌ها به شما کمک می‌کنند تا از سلامت دندان‌ها و لثه‌های خود محافظت کنید و نتایج جرم‌گیری را برای مدت طولانی‌تری حفظ نمایید.
استفاده از خمیردندان ضد حساسیت
یکی از شایع‌ترین مشکلات پس از جرم‌گیری، افزایش حساسیت دندان‌ها به سرما و گرما است. این حساسیت به دلیل برداشته‌شدن لایه‌های جرم و نمایان‌شدن بخش‌هایی از ریشه دندان اتفاق می‌افتد. استفاده از خمیردندان‌های مخصوص دندان‌های حساس که حاوی ترکیباتی مانند نیترات پتاسیم یا فلوراید هستند، می‌تواند به کاهش حساسیت و تقویت مینای دندان کمک کند. توصیه می‌شود که حداقل به مدت دو هفته پس از جرم‌گیری از این نوع خمیردندان استفاده شود.
اجتناب از غذاهای بسیار سرد یا داغ
به دلیل حساسیت موقتی دندان‌ها پس از جرم‌گیری، توصیه می‌شود از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار سرد یا داغ خودداری کنید. تغییرات شدید دمایی می‌توانند باعث تحریک اعصاب دندان شوند و حس درد و ناراحتی را تشدید کنند. مصرف غذاها و نوشیدنی‌های با دمای متعادل، مانند سوپ ولرم یا آب‌میوه‌های غیر یخی، گزینه بهتری برای این دوران محسوب می‌شود.
رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان
پس از جرم‌گیری، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا تمیزشدن دندان‌ها از جرم و پلاک به معنای آسیب‌پذیرتر بودن آن‌ها در برابر تجمع مجدد باکتری‌ها است. حداقل دو بار در روز با استفاده از یک مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، دندان‌های خود را مسواک بزنید. همچنین، نخ دندان را به‌آرامی و بادقت استفاده کنید تا از آسیب به لثه‌ها جلوگیری شود. رعایت این موارد کمک می‌کند تا پلاک‌های جدید تشکیل نشوند و سلامت لثه‌ها حفظ شود.
استفاده از دهان‌شویه‌های فلوراید دار
دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید نقش مهمی در کاهش حساسیت دندان‌ها و تقویت مینای آن‌ها دارند. فلوراید موجب استحکام بیشتر دندان‌ها شده و از پوسیدگی جلوگیری می‌کند. توصیه می‌شود که حداقل یک‌بار در روز، مخصوصاً قبل از خواب، از دهان‌شویه‌های فلوراید دار استفاده شود. البته بهتر است با دندانپزشک مشورت کنید تا مناسب‌ترین نوع دهان‌شویه برای شرایط دندانی شما تجویز شود.
پرهیز از مصرف غذاهای اسیدی و شیرین
غذاهای اسیدی مانند مرکبات، نوشابه‌های گازدار و ترشیجات می‌توانند مینای دندان را تضعیف کنند و حساسیت را افزایش دهند. از سوی دیگر، مواد غذایی شیرین، مانند شیرینی‌ها و شکلات‌ها، باعث ایجاد محیطی مناسب برای رشد باکتری‌های مضر در دهان می‌شوند که ممکن است منجر به تشکیل دوباره پلاک‌های دندانی و پوسیدگی شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود مصرف این مواد را به حداقل برسانید و در صورت مصرف، بلافاصله دندان‌های خود را با آب بشویید.
مراجعه منظم به دندانپزشک
پس از جرم‌گیری، بررسی وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها در فواصل منظم ضروری است. توصیه می‌شود که هر شش ماه یک‌بار برای معاینه و در صورت لزوم، جرم‌گیری مجدد به دندانپزشک مراجعه کنید. این مراجعات به شناسایی و درمان زودهنگام مشکلات دهان و دندان کمک می‌کند و از بروز مشکلات جدی‌تر مانند بیماری‌های لثه جلوگیری می‌کند.
جمع‌بندی
در آخر در پاسخ به آیا جرم‌گیری دندان را خراب می‌کند و آیا جرم‌گیری دندان ضرر دارد باید گفت که جرم‌گیری دندان یک روش ایمن و مؤثر برای حفظ سلامت دهان و دندان است که اگر به‌درستی و توسط یک متخصص انجام شود، هیچ آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند.
برخی از افراد ممکن است بعد از جرم‌گیری دچار حساسیت موقتی شوند که به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان آن را جزو ضررهای جرم‌گیری دندان دانست، زیرا با رعایت مراقبت‌های مناسب برطرف می‌شود؛ بنابراین، نگرانی در مورد آسیب به دندان‌ها در اثر جرم‌گیری بی‌اساس است و نباید از انجام این روش برای حفظ سلامت دهان و دندان خودداری کرد.
سؤالات متداول
- آیا جرم‌گیری دندان‌درد دارد؟
خیر، جرم‌گیری معمولاً دردناک نیست، اما ممکن است در برخی افراد حساسیت خفیفی ایجاد کند که زودگذر است.
- هر چند وقت یک‌بار باید جرم‌گیری انجام شود؟
توصیه می‌شود هر ۶ ماه تا یک سال، بسته به میزان تجمع جرم، جرم‌گیری انجام شود.
- آیا جرم‌گیری باعث سفیدشدن دندان‌ها می‌شود؟
جرم‌گیری لکه‌های سطحی و جرم‌های دندانی را از بین می‌برد و باعث روشن‌تر شدن دندان‌ها می‌شود، اما جایگزین سفیدکردن دندان نیست.
- آیا جرم‌گیری برای همه افراد لازم است؟
بله، جرم‌گیری برای جلوگیری از بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان توصیه می‌شود، به‌ویژه برای افرادی که مستعد تجمع پلاک هستند.
- آیا پس از جرم‌گیری می‌توان بلافاصله غذا خورد؟
بله، اما بهتر است تا چند ساعت پس از جرم‌گیری از خوردن غذاهای سخت و اسیدی خودداری کنید تا لثه‌ها فرصت بهبودی داشته باشند.
نظر خود را بگذارید